Jak siedzący tryb życia wpływa na Twoje zdrowie?

W pracy: długie godziny spędzane za biurkiem. Po pracy: podróż do domu autem, a do tego bierny odpoczynek przy serialu czy komputerze. Mimo rosnącego zainteresowania prawidłowym odżywianiem czy aktywnością fizyczną wciąż tak wygląda tryb życia wielu z nas. Jakie są skutki siedzącego trybu życia i przebywania wielu godzin dziennie w pozycji siedzącej? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w tym artykule.

Skutki zdrowotne siedzącego trybu życia

Trzeba mieć świadomość, że siedzący tryb życia wiąże się z szeregiem zagrożeń zdrowotnych. Nie tylko zwiększa on śmiertelność z powodu chorób krążenia czy nowotworów, ale również ze wszystkich możliwych przyczyn. Brak aktywności wpływa negatywnie na kondycję całego organizmu – od układu ruchu, przez układ krążenia, metabolizm, a na stanie psychicznym kończąc.

Dorośli – zwłaszcza ci pracujący umysłowo i spędzający wiele godzin przy biurkach – powinni ograniczać czas spędzany w pozycji siedzącej po zakończeniu tej pracy, a także podejmować więcej aktywności fizycznej w celu zniwelowania negatywnych skutków siedzącego trybu życia.

Siedzący tryb życia a układ sercowo-naczyniowy

Nie da się ukryć, że siedzący tryb życia ma negatywny wpływ na nasze serce i cały układ krążenia. Nie tylko zwiększa ryzyko pojawienia się choroby niedokrwiennej serca, ale także poważnych niepożądanych zdarzeń sercowo-naczyniowych. Dodatkowo sprzyja wyższemu poziomowi cholesterolu oraz trójglicerydów, a zaburzenia gospodarki lipidowej przyczyniają się do rozwoju miażdżycy i schorzeń układu krążenia.

Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej ma destrukcyjny wpływ także na naczynia żylne i może prowadzić do obrzęków kończyn dolnych, przewlekłej niewydolności żylnej oraz żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Siedzący tryb życia szczególnie negatywnie będzie oddziaływał na te osoby, które mają genetyczne obciążenie lub u których występują inne czynniki predysponujące do rozwinięcia żylaków czy innych problemów żylnych.

Wpływ siedzącego trybu życia na układ ruchu

Człowiek jest stworzony do ruchu. Tymczasem długie godziny przebywania w pozycji siedzącej wiążą się z nieprawidłowym ustawieniem kręgosłupa oraz jego obciążeniem. 

Skutkuje to nie tylko dolegliwościami bólowymi, ale w perspektywie czasu również zwyrodnieniami. Zwiększony nacisk na krążki międzykręgowe, który występuje w pozycji siedzącej, a także napięcie tkanek miękkich, powoduje między innymi bóle w okolicy krzyża. Dolegliwości bólowe występujące w tym obszarze są popularnym problemem wśród osób prowadzących siedzący tryb życia.

Do tego postawa przybierana przez nas podczas pracy siedzącej często pozostawia wiele do życzenia. Pochylenie do przodu czy nadmierne wyciąganie rąk do przodu prowadzi do napięć w obrębie szyi i ramion. Długotrwałe napięcia wpływają negatywnie na zakresy ruchu i mogą utrudniać wykonywanie codziennych czynności, a także rzutują na naszą postawę ciała.

Brak ruchu a nadwaga i otyłość

Znaczącym problemem wynikającym z siedzącego trybem życia jest również ograniczenie wydatków energetycznych. Brak zaplanowanego wysiłku sportowego, a także niska spontaniczna aktywność fizyczna (np. niewielka ilość kroków) powodują, że w ciągu dnia wydatkujesz niewiele energii. W połączeniu z często wysokoprzetworzoną dietą, obfitującą w wysokokaloryczne przekąski, bardzo łatwo o wygenerowanie nadwyżki energetycznej i w konsekwencji tycie. Pisząc prościej: jemy zbyt dużo w stosunku do poziomu aktywności i w efekcie nie jesteśmy w stanie utrzymywać stabilnej masy ciała.

Regularna aktywność fizyczna jest nie tylko elementem leczenia otyłości, ale przede wszystkim jej profilaktyki.

Proste nawyki, które pomagają przeciwdziałać skutkom siedzącego trybu życia

Trudno o całkowitą eliminację siedzenia z naszego życia, zwłaszcza gdy pracujemy biurowo i przy komputerze. Warto jednak wdrażać nawyki, które stanowią przeciwwagę dla długotrwałego siedzenia i jego negatywnego wpływu na zdrowie. Poniżej znajdziesz kilka przykładów takich działań.

• Rób krótkie przerwy podczas długich godzin siedzenia
  Oderwanie się od monitora i zrobienie kilkunastu-kilkudziesięciu kroków pozytywnie wpływa na gospodarkę węglowodanową i może ograniczać negatywny wpływ długotrwałego siedzenia również pod kątem funkcjonowania układu żylnego.    
• Wybieraj aktywny wypoczynek
  Po godzinach pracy umysłowej przy biurku dobrze jest odciążyć umysł i zaangażować ciało do aktywności. Pozwoli to pozbyć się napięć gromadzonych w ciele, a także zredukować stres. Pamiętaj o tym, by wybierać taką aktywność fizyczną, która sprawia Ci przyjemność – jest duża szansa, że dzięki temu będziesz podejmować ją regularnie.            
• Zwiększ spontaniczną aktywność fizyczną
  Zamiast windy postaw na schody. Wysiądź przystanek wcześniej i zrób krótki spacer. Przejdź się do sklepu, zamiast pojechać do niego autem. Takie drobne zmiany w trybie życia zsumowane na przestrzeni czasu mają znaczenie dla naszego zdrowia.
• Zaplanuj regularną poranną gimnastykę czy kilkuminutowy wieczorny stretching
  Wdrożenie nawet kilku minut takich ćwiczeń pomaga budować rutynę, a dodatkowo pozwala rozruszać mięśnie czy wyciszyć się przed snem.

WHO zaleca dorosłym podejmowanie co najmniej 150-300 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo. Pamiętaj jednak o tym, że każdy ruch jest lepszy niż jego brak, nawet jeśli początkowo nie jesteś w stanie zrealizować tych zaleceń.