Życie z niewydolnością serca
Znajdziesz tu wszystkie niezbędne informacje na temat niewydolności serca oraz jej wpływu na cały organizm. Poznasz też przyczyny tej choroby i konsekwencje, które za sobą niesie. Ponadto dowiesz się, jak kontrolować niewydolność serca.
Niewydolność serca
Dlaczego kontrola jest ważna?
Czy niewydolność serca jest chorobą powszechną?
Niewydolność serca stanowi poważny problem zdrowia publicznego – dlatego tak ważne jest, aby ją diagnozować!
64 miliony
przypadków niewydolności serca na świecie, z których ponad połowa została zakwalifikowana jako ciężka1
1 na 5
dorosłych powyżej 40. roku życia będzie mieć niewydolność serca w ciągu swojego życia2
46%
przewidywany wzrost liczby osób do 2023 roku, u których zdiagnozowano niewydolność serca3
Główne czynniki ryzyka to4,5:
Na co muszę zwrócić uwagę?
Wysokie ciśnienie krwi
Gdy ciśnienie krwi jest wysokie, serce pracuje z większą trudnością. Może to prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych.
Cukrzyca
Cukrzyca występuje wtedy, gdy poziom cukru we krwi jest za wysoki. Taki stan może spowodować uszkodzenie naczyń krwionośnych.
Otyłość
Osoby otyłe są bardziej narażone na wystąpienie niewydolności serca, ponieważ nadwaga zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy i nadciśnienia tętniczego.
Choroba wieńcowa
Zwężone tętnice mogą ograniczać dopływ krwi bogatej w tlen do serca i powodować osłabienie mięśnia sercowego.
Niektóre leki
Niektóre leki mogą prowadzić do niewydolności serca lub problemów z sercem. Należy omówić z lekarzem, czy konieczna jest modyfikacja leczenia.
Alkohol/tytoń
Picie zbyt dużych ilości alkoholu i palenie tytoniu – te czynniki mogą osłabić mięsień sercowy i doprowadzić do niewydolności serca.
Nieregularne bicie serca
Nieprawidłowy rytm serca, zwłaszcza częste i szybkie jego bicie, może osłabiać mięsień sercowy i doprowadzić do niewydolności serca.
Istnieje kilka ważnych czynników, które możesz kontrolować:
waga
ciśnienie krwi
tętno
aktywność fizyczna
dieta
Jak zmierzyć tętno w domu?6
Zazwyczaj pomiaru tętna dokonuje lekarz lub inny pracownik ochrony zdrowia, ale możesz je sprawdzać także samodzielnie – zmierz puls na nadgarstku lub na szyi.
01
Odpocznij co najmniej 5 minut
02
Jeśli chcesz wyczuć swój puls na nadgarstku, trzymaj lewą lub prawą dłoń skierowaną do góry, a palec wskazujący i środkowy drugiej ręki (nie kciuk) umieść po wewnętrznej stronie nadgarstka, poniżej podstawy kciuka. Jeśli chcesz wyczuć swój puls na szyi, umieść palec wskazujący i środkowy (nie kciuk) z boku szyi, poniżej kości szczękowej i obok tchawicy3.
03
Naciśnij palcami, poczujesz pulsowanie – to Twój puls. Jeśli nie możesz go wyczuć, spróbuj przesunąć nieco palce i nacisnąć trochę mocniej.
04
Korzystając z zegara lub licząc w pamięci, sprawdź, ile uderzeń w ciągu 30 sekund wykonuje Twoje serce, i pomnóż tę liczbę przez dwa, aby uzyskać wartość tętna.
Nie wahaj się porozmawiać ze swoim lekarzem o tym, jak mierzyć tętno, jak często to robić oraz w jaki sposób interpretować wyniki.
Jak rozpoznaje się niewydolność serca?
Co możesz zgłosić
Objawy7
- Duszność (bezdech)
- Zmęczenie
- Utrzymujący się kaszel lub świszczący oddech
- Opuchlizna stóp, kostek, nóg lub wodobrzusze
- Przyrost lub utrata masy ciała
- Zmęczenie
- Zmniejszona tolerancja wysiłku fizycznego
Co identyfikuje lekarz
Znaki 8
- Tachypnea (szybkie oddychanie)
- Szmery w płucach
- Wysięk opłucnowy
- Obrzęk lub przyrost masy ciała
- Hepatomegalia
- Podwyższone ciśnienie w żyle szyjnej
- Niskie ciśnienie krwi
- Tachykardia (wysokie tętno)
Bardzo ważne jest również określenie czynników ryzyka i poznanie chorób współistniejących (zob. więcej szczegółów w części „Na co muszę zwrócić uwagę?”).
Aby potwierdzić rozpoznanie niewydolności serca, należy wykonać wiele różnych badań, m.in. prześwietlenie klatki piersiowej, EKG (elektrokardiogram) i badania laboratoryjne, np. stężenie peptydu natriuretycznego (BNP)9.
Objawy, które powinny niepokoić
Moja niewydolność serca chyba postępuje – mam coraz więcej objawów. Co robić?
Jeśli czujesz, że Twój oddech stopniowo się pogarsza, lub zauważysz postępujący przyrost masy ciała, powinieneś skontaktować się z lekarzem lub pielęgniarką i jak najszybciej umówić się na wizytę.
Wezwij natychmiastową pomoc, jeśli doświadczysz:
uporczywego bólu w klatce piersiowej, który nie ustępuje po podaniu nitrogliceryny
ciężkiej i uporczywej duszności
omdlenia
Jak najszybciej poinformuj lekarza lub pielęgniarkę, jeśli wystąpią u Ciebie:
narastająca duszność i coraz mniejsza tolerancja wysiłku
stałe budzenie się z brakiem tchu
potrzeba większej liczby poduszek, aby spać wygodnie
szybki rytm serca lub nasilające się kołatanie serca
Porozmawiaj z lekarzem lub pielęgniarką, jeśli doświadczasz:
gwałtownego przyrostu masy ciała o ponad 2 kg w ciągu 3 dni
postępującego obrzęku lub bólu w jamie brzusznej
zwiększającego się obrzęku nóg lub kostek
nasilających się zawrotów głowy
utraty apetytu / nudności
zwiększenia zmęczenia
nasilającego się kaszlu
Bibliografia
5
Watson RDS, Gibbs CR, Lip GYH. Clinical features and complications. BMJ. 2000;320(7229):236‑9.