Aktywność fizyczna dla seniora jako profilaktyka chorób
Starzenie się społeczeństw jest faktem i podejmowanie wszelkich działań, które mają służyć zachowaniu jak najlepszego zdrowia w wieku starszym, powinno być elementem naszej codzienności. Wysiłek fizyczny jest nie tylko tanim (często wręcz bezpłatnym), ale przede wszystkim doskonałym sposobem na poprawę samopoczucia, a także profilaktykę wielu chorób przewlekłych. Jaki wpływ na nasze zdrowie ma ruch i jakim schorzeniom może przeciwdziałać? Sprawdźmy!
Aktywność fizyczna a profilaktyka chorób układu krążenia u seniorów
Najlepszym przykładem pozytywnego wpływu regularnej aktywności fizycznej na zdrowie są efekty, jakie ma ona na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Ruch przede wszystkim:
- zapobiega zwiększaniu się zmian naczyniowych,
- poprawia funkcję śródbłonka naczyń,
- usprawnia pracę układu sercowo-naczyniowego zarówno podczas aktywności, jak i w spoczynku,
- powoduje zwolnienie spoczynkowej częstości akcji serca,
- zwiększa objętość wyrzutową serca,
- normalizuje/poprawia ciśnienie tętnicze krwi,
- poprawia funkcje skurczowe i rozkurczowe lewej komory serca,
- zwiększa przepływ krwi w naczyniach wieńcowych i przystosowuje je do sprawniejszego funkcjonowania.
Jednak aby pozytywny wpływ aktywności na układ sercowo-naczyniowy był trwały, ruch musi być podejmowany w sposób regularny, kilka razy w tygodniu. Dzięki temu obniżamy ryzyko rozwoju nadciśnienia, choroby wieńcowej czy niewydolności serca. Warto przy tym wspomnieć, że choroby układu sercowo-naczyniowego pozostają zasadniczą przyczyną zgonów na całym świecie, więc ich profilaktyka wśród seniorów (i nie tylko) jest szczególnie ważna.
Przeczytaj również: Aktywność fizyczna jako sprzymierzeniec pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi
Ćwiczenia wspomagające zdrowie stawów i kości
Aktywność fizyczna seniorów nie powinna ograniczać się wyłącznie do ćwiczeń o charakterze aerobowym. Równie istotny jest trening siłowy, który spowalnia fizjologiczny spadek masy kostnej, tkanki mięśniowej oraz siły.
Podejmowanie aktywności fizycznej o charakterze oporowym zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy oraz sarkopenii, na których wystąpienie seniorzy są szczególnie narażeni. To sprzyja natomiast zachowaniu jego sprawności ruchowej oraz autonomii, co przekłada się na możliwość samodzielnego wykonywania codziennych życiowych aktywności (np. robienia zakupów).
Ruch jako profilaktyka chorób metabolicznych i cukrzycy u seniorów
Regularna aktywność fizyczna zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę i minimalizuje insulinooporność, reguluje poziom glukozy we krwi, zmniejsza stężenie lipoprotein o małej gęstości (LDL, tzw. „zły cholesterol”) oraz trójglicerydów. Wszystkie te czynniki przekładają się na lepsze zdrowie metaboliczne seniorów oraz obniżają ryzyko rozwinięcia cukrzycy typu 2 i zaburzeń profilu lipidowego.
Wspomniane zaburzenia lipidowe powiązane są m.in. z gorszym funkcjonowaniem układu sercowo-naczyniowego, więc poprawiając parametry gospodarki lipidowej, obniżamy również ryzyko incydentów naczyniowych oraz rozwoju chorób krążenia.
Dlaczego warto ćwiczyć w każdym wieku?
Dane jasno wskazują, że regularna aktywność fizyczna u osób starszych oprócz korzyści wymienionych już powyżej, skutkuje również zmniejszoną śmiertelność z wszelkiego rodzaju przyczyn, poprawia zdrowie psychiczne, a także funkcje poznawcze (pamięć, koncentrację, uwagę) i sen.
Zalecane minimum to od 150 do 300 minut umiarkowanej aktywności aerobowej tygodniowo lub 75-150 minut ćwiczeń o dużej intensywności albo ich równoważne połączenie tych intensywności. Dodatkowo należy podejmować również wysiłki o charakterze oporowym oraz ćwiczenia wspomagające równowagę i stabilizację.
Jakość życia oraz aktywność fizyczna są ściśle ze sobą powiązane, a ciało ludzkie jest stworzone do ruchu i wręcz wymaga od nas podejmowania regularnych wysiłków fizycznych. Ćwiczenia w połączeniu z odpowiednia dietą są najistotniejszym czynnikiem pomyślnego starzenia się, więc dobrze jest podejmować regularną aktywność fizyczną w każdym wieku. Wysiłki podejmowane w grupie mogą również skutecznie przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu oraz sprzyjać nawiązywaniu czy podtrzymywaniu więzi międzyludzkich.