My Health Partner Logo
Home / Wysoki cholesterol / Dlaczego kontrola jest ważna?
Życie z wysokim poziomem cholesterolu
Znajdziesz tu wszystkie niezbędne informacje na temat cholesterolu oraz jego wpływu na cały organizm. Poznasz też przyczyny wysokiego stężenia cholesterolu i konsekwencje, które za sobą taki stan niesie. Ponadto dowiesz się, jak kontrolować poziom cholesterolu.
Wysoki cholesterol

Dlaczego kontrola jest ważna?

Hipercholesterolemia to przewlekła choroba, która występuje na całym świecie

Czy grozi mi wysoki poziom cholesterolu?""
Hipercholesterolemia stanowi poważny problem zdrowotny na całym świecie. W 2008 roku Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała dane statystyczne dotyczące występowania podwyższonego cholesterolu całkowitego u dorosłych na świecie1.
cholesterol-world-map

Istnieje wiele czynników ryzyka związanych z utrzymującym się wysokim poziomem cholesterolu.

icon
Wiek
Ryzyko hipercholesterolemii rośnie wraz z wiekiem. Gdy organizm się starzeje, osłabia się jego zdolność do eliminowania cholesterolu. W konsekwencji poziom cholesterolu wzrasta. Zwiększa się wówczas ryzyko udaru mózgu i chorób układu krążenia2.
icon
Płeć
U kobiet, niezależnie od wieku, występuje wyższy poziom dobrego cholesterolu (HDL) niż u mężczyzn, a ponadto do około 55. roku życia (lub do menopauzy) – zazwyczaj niższy poziom złego cholesterolu (LDL). Po 55. roku życia poziom cholesterolu LDL u kobiet wzrasta2,3.
icon
Historia choroby w rodzinie
Niekiedy hipercholesterolemia wynika z tego, że wątroba produkuje za dużo złego cholesterolu. Ma to związek z predyspozycjami genetycznymi. Należy jednak pamiętać, że w wielu przypadkach wysokie stężenie cholesterolu jest efektem połączenia czynników genetycznych i nieodpowiedniej diety. Często rodzice prowadzą niezdrowy tryb życia, a złe nawyki przekazują swoim dzieciom2.
icon
Jakich wyborów dokonujesz na co dzień? Jaki jest Twój styl życia?
  • Wątroba wytwarza taką ilość cholesterolu, która pokrywa całe zapotrzebowanie organizmu. W związku z tym należy ograniczać spożycie produktów zawierających cholesterol. Do podwyższania się poziomu cholesterolu i związanych z tym schorzeń, takich jak choroby układu krążenia, przyczynia się spożywanie żywności zawierającej dużo tłuszczów nasyconych (np. mięsa, nabiału) lub tłuszczów trans (np. smażonych potraw, wypieków). Twój profil lipidowy może się poprawić, jeśli będziesz wybierać pokarmy z małą ilością tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans, sodu (soli) i cukru (np. chude mięso, owoce morza, odtłuszczony lub niskotłuszczowy nabiał, produkty pełnoziarniste, owoce i warzywa) lub produkty, które mają dużo błonnika (np. płatki owsiane i fasola) oraz tłuszczów nienasyconych (np. awokado, oliwa)2.
  • Brak aktywności fizycznej może być przyczyną przyrostu masy ciała, a co za tym idzie – również podwyższenia stężenia cholesterolu we krwi2.
  • Palenie tytoniu ma niekorzystny wpływ na naczynia krwionośne – zwiększa ryzyko odkładania się złogów tłuszczowych2.

Różne wyniki badań krwi

W swoich wynikach badań krwi widzę cholesterol HDL i LDL. Jak interpretować te wyniki?""
Aby zbadać poziom cholesterolu, należy pobrać krew. Lipidogram obejmuje nie tylko wartości HDL i LDL, lecz także stężenie trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego.

Trójglicerydy to rodzaj tłuszczu stanowiący źródło energii dla organizmu, a cholesterol całkowity oznacza całkowitą ilość cholesterolu we krwi: HDL, LDL i trójglicerydów.

U zdrowej, dorosłej osoby prawidłowe poziomy cholesterolu przedstawiają się następująco:

Poziom pożądany

Cholesterol całkowity
poniżej 200 mg/dl lub 5,2 mmol/l
Cholesterol LDL (zły)
poniżej 100 mg/dl lub 2,6 mmol/l
Cholesterol HDL (dobry)
poniżej 60 mg/dl lub 1,5 mmol/l
Trójglicerydy
poniżej 150 mg/dl lub 1,7 mmol/l
Pamiętaj, że wyniki badań powinny być zawsze interpretowane przez lekarza. Lekarz podczas ich analizy bierze pod uwagę m.in. wiek, płeć, wywiad rodzinny, tryb życia, informację o paleniu lub niepaleniu papierosów czy inne czynniki ryzyka sercowo‑naczyniowego. Na tej podstawie decyduje, czy należy podjąć działania mające na celu obniżenie zbyt wysokiego stężenia cholesterolu LDL4.

Niektóre leki rzeczywiście zwiększają poziom złego cholesterolu (LDL) lub trójglicerydów. Mogą to być np. glikokortykoidy, niektóre diuretyki, estrogeny doustne i beta‑blokery2.

Na zmiany poziomu cholesterolu może wpływać wiele czynników.

Dlaczego od czasu ostatniego badania wzrósł u mnie poziom cholesterolu?""
Poziom cholesterolu zależy od wielu różnych czynników. Wśród nich można wymienić m.in. wiek (ryzyko hipercholesterolemii rośnie wraz ze starzeniem się organizmu), tryb życia, w tym nawyki żywieniowe czy brak ruchu, przyrost masy ciała, a nawet przyjmowanie niektórych leków5,6.

Częstość kontroli stężenia cholesterolu

Jak często powinno się badać poziom cholesterolu?""
Stężenie cholesterolu należy badać co najmniej raz na 4–6 lat po ukończeniu 20. roku życia, a nawet częściej, jeżeli w rodzinie występowały przypadki wysokiego poziomu cholesterolu. Ustal z lekarzem, jaka częstotliwość badań będzie dla Ciebie odpowiednia5.

Przed badaniem krwi

Czy do badania stężenia cholesterolu trzeba się w jakiś sposób przygotować?""
Konieczne może być zgłoszenie się na badanie na czczo. Oznacza to, że nie można jeść ani pić przez 9–12 godzin przed pobraniem krwi. Placówka, w której umówisz się na badanie, poinformuje Cię, czy należy zgłosić się na czczo, i przekaże ewentualne szczegółowe wskazówki7.

Czy badanie stężenia cholesterolu wiąże się z jakimkolwiek ryzykiem?

Nie ma się czego obawiać – badanie krwi jest niemal całkowicie bezpieczne. W miejscu wkłucia może wystąpić lekki ból lub pojawić się siniak, ale większość objawów szybko ustępuje7.